Yerel Seçimler ve Demokrasi

Ülkelerin rejimleri nasıl olursa olsun, yürürlükteki anayasalarının öngördüğü usullerde,   siyasi partiler kurulur ve seçimler yapılır. İster iktidar partisi olsun, isterse muhalefet partileri seçim kanunları ve kendi parti tüzüklerine göre adaylarını belirler. Genelde demokratik seçimlerle işbaşına gelen ülkelerde bu uygulama böyle gerçekleşir. Dünyadaki uygulamalar hemen hemen aynı olur.

            Buraya kadar her şey normal seyrinde olsa da uygulamalarda sistemde bir gariplik olduğu görülür. Mesela Mısır halkı sandığa giderek tercihini yaptı ve seçilen Mursi göreve başladı. Bir süre sonra halk iradesi yok sayıldı ve tutuklanarak görevden uzaklaştırıldı.  Suriye’de seçimler yapıyoruz diye sayılı miktarda seçmeli seçmenlerle göstermelik iktidar çıkarıldı ve halk iradesiyle gelmeyen bu iktidar, halkını acımasızca öldürüyor ve öldürmeye devam ediyor. Seçimle iş başına gelen Tunus’ta Lübnan’da Libya’da aynı uygulamalar görünüyor. Demokrasi bu olamaz.

            Gelin şimdi kendi ülkemizdeki demokratik seçim sistemini bir irdeleyelim. Önümüzde 2014 yerel seçimleri var. Siyasi partilerimiz adaylarını belirliyor. Bu aday belirlemeleri hangi usullerle tespit ediliyor. Daha evvel yapılan seçimlerde aday tespitlerinin adil olmadığını ve parti liderlerinin hegemonyasını gördük. Adayları ya siyasi partinin lideri veya yakınındaki kurmaylarının belirlediğini, ya da hatır gönül sahibi kişilerin, iş adamlarının tavsiye ettiği isimlerin öne çıktığı söylemi hakimdir. Bu usul ve yöntemlerle belirlenen adaylar, halka sunulacak “Bunlar sizin adaylarınız, belirlediğiniz adaylarınıza sahip çıkın ve seçin.” Denilecek. İşte bunun adı demokratik seçimler. Bunun dışında ikinci yol olarak partilerin merkez temayül yoklamaları öne sürülecektir.

            Nedir temayül yoklamaları? Partilerin sözde seçim çevrelerinde kamuoyu yoklamaları yapılarak aday tespiti yapmalarıdır. Araştırma yapan şirketlere önceden verilmiş telefonlar aranarak yapılan kamuoyu yoklaması ne derece sağlıklı olabilir. Peki ama hangi isimler soruluyor? Daha aday olduğu bile belirlenmeyenler ile henüz görevlerinden istifa etmemiş aday olacak kişilerin isimleri sorulmadan temayül yoklaması nasıl olur? Bu her iki usulde halkın kimleri aday olarak görmelerini istemelerinde ölçü olamaz.

            Demokratik sistemin çalışmasının tek bir usul ve yöntemi vardır.  Siyasi partilerin üye kaydının yazım sistemini hakim kontrolünde yaptırmaları, adaylarını da bu kayıtlı üyelerle ön seçim yoluyla belirlemeleri, en demokratik adil seçim sistemi olacaktır.

        TBMM’deki gurubu bulunan partiler “Seçim sonucu halkın iradesiyle buradayız.” Diyorlarsa, yapılan genel veya yerel seçimlerde halka kendi adaylarını belirleme hakkı vermelidir. Demokratik düzen böyle kurulur.