DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan’ın da dahil olduğu 104 dünya lideri ve dış politika uzmanı, ulusal ve uluslararası tarafları Afganistan’ın barış içinde yaşayan istikrarlı bir ülke haline gelmesi ve kadınların barış müzakereleri sürecine katılımının sağlanması için çaba göstermeye çağırdı.

Aralarında Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon, Eski Kanada Başbakanları Joe Clark ve Stephen J. Harper, Eski Yunanistan Başbakanı George Papandreou, Eski İtalya Başbakanı Lamberto Dini, Eski ABD Dışişleri Bakanı Hillary Rodham Clinton ve Eski Polonya Cumhurbaşkanı Aleksander Kwaśniewski gibi isimlerin bulunduğu 104 dünya lideri ve dış politika uzmanı, Afganistan’ın barış içinde yaşayan istikrarlı bir ülke haline gelmesi ve kadınların barış müzakereleri sürecine katılımının sağlanması için çağrıda bulundu. Ulusal, bölgesel ve uluslararası tarafları muhatap alan çağrı metninde Türkiye’den tek imza DEVA Partisi lideri Ali Babacan’a ait.

Çağrı metninde şu ifadelere yer veriliyor:

“İlgili tüm ulusal, bölgesel ve uluslararası tarafları kadınların barış sürecine tam katılımını sağlayarak Afganistan’ın barış içinde yaşayan istikrarlı bir ülke haline gelmesi yönünde çaba göstermeye çağırıyoruz. 40 senedir devam eden çatışmaların ardından nihayet barışa ulaşma fırsatıyla karşı karşıya olabiliriz. Bu fırsatın heba edilmemesi ve kalıcı bir barışın kurulması uluslararası toplumun sorumluluğundadır.

Küresel liderler ve dış politika uzmanları olarak, kadınların katılımının kalıcı ve sürdürülebilir bir barışın sağlanmasında kilit rol oynadığını net bir şekilde gördük. Kadınların barış görüşmelerine önemli ölçülerde katılımı imzalanan anlaşmaların daha başarılı ve daha sürdürülebilir olmasını sağlamaktadır. Geçtiğimiz yıllarda, Kolombiya'dan Filipinler'e kadar kadınların barış süreçlerinde yarattıkları güçlü etkiye hep beraber şahit olduk. Kadınların katılımının istikrarın sağlanması üzerindeki doğrudan etkisi bu katılımı bir uluslararası güvenlik konusu haline getirmiştir. BM Güvenlik Konseyi de bundan yirmi yıl önce, “Kadınlar, Barış ve Güvenlik” konusunda aldığı tarihi kararla (UNSCR 1325) bu durumu tescil etmiştir.

Afganistan'daki barış sürecinde onlarca yıldır üzerinde çalıştığımız uzun vadeli güvenlik hedeflerine ulaşabilmek için uluslararası toplum kadınların süreçlere bu anlamlı katılımına öncelik vermelidir. Kadınların eşit vatandaşlar olarak topluma entegrasyonunun başlamasıyla birlikte Afganistan’da şimdiden müthiş bir ilerleme görmüş bulunuyoruz. Taliban’ın geçmişte kızların okula gitmesini yasaklamasına rağmen günümüzde okula kayıtlı olan kız sayısı 3,5 milyonu aşmaktadır. Taliban iktidarında neredeyse toplum hayatından silinmiş olan kadınlar; günümüzde polis, öğretmen, kamu görevlisi, belediye başkanı ve girişimci olarak hayatlarını sürdürebilmektedir. Bugün Afganistan Parlamentosu’nun yüzde 28’i kadınlardan oluşmaktadır ve bu oran Dünya Bankası tarafından gözlemlenen ülkelerin %67'sinden daha yüksektir. Afgan kadınlar bu kazanımlarından vazgeçmeyeceklerdir. Barış onların arkasından yapılamaz.

Eşitlik, demokrasi ve kapsayıcılığın güvence altına alınması istikrarı destekleyecek ve gelecek nesillerin aşırılığın tehdidinden korunmalarına yardımcı olacaktır. Sonuçta Afganistan, içinde bulunduğu bölge ve dünyanın geri kalanı daha güvenli hale gelecektir.

Kalıcı bir barışın sağlanmasında kadınların oynadığı kilit rol göz önüne alındığında aşağıdaki önlemlerin alınması zorunludur:

➢ Kadınlar yalnızca bir müzakere konusu değildir; yapılan müzakerelerde bizzat taraf olmaları gerekir.

➢ Kadınlar sürecin her aşamasında yer almalıdır.

➢ Kadınların ve gençlerin bakış açıları imzalanacak bir anlaşmaya mutlaka yansıtılmalıdır.

Bu hedeflerin hayata geçirilmesini güvence altına almak için uluslararası toplumu şunları yapmaya çağırıyoruz:

➢ Müzakerecileri tüm Afganistan vatandaşlarının anayasa tarafından güvence altına alınan eşit haklarını korumaya ikna edin.

➢ Uluslararası yardımları Afganistan vatandaşlarının, özellikle de kadınların sahip olduğu mevcut hak ve özgürlüklerin korunması koşuluna bağlayın.

➢Hakların korunmasını güvence altına almak adına, meşru ve sağlam kurulmuş denetleme mekanizmalarını uygulamaya sokun. Bu mekanizmaların imzalanacak barış anlaşmasında yer almasını ve kadınların bunların geliştirilmesinin, uygulanmasının ve denetlenmesinin bir parçası olmasını sağlayın.

Baskı altındaki bir Afganistan istikrarlı, güvenli veya müreffeh bir ülke olamayacaktır. Yıllar boyunca yapılan fedakârlıkları ve yatırımları onurlandırmak adına kadınların Afganistan’ın geleceğindeki rolüne öncelik vermeliyiz. Bu da onların barış sürecine ciddi ölçülerde katılımıyla başlayacaktır.”

İMZALAYANLAR

  1. Karen AbuZayd, Birleşmiş Milletler Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu Üyesi ve Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu (UNRWA) Eski Başkanı
  2. María Elena Agüero, Club de Madrid Genel Sekreteri
  3. Shamshad Akhtar, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Birleşmiş Milletler Asya ve Pasifik için Ekonomik ve Sosyal Komisyonu (ESCAP) İcracı Sekreteri
  4. Şeyh Abdullah bin Zayed Al Nahyan, Birleşik Arap Emirlikleri Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı
  5. Madeleine Albright, Eski ABD Dışişleri Bakanı
  6. Amat Al Alim Alsoswa, Eski Yemen İnsan Hakları Bakanı, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Eski Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Yönetici Yardımcısı
  7. Valerie Amos, Eski İnsani İşler ve Acil Yardım Koordinasyonundan Sorumlu Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı
  8. Mayu Ávila, Eski El Salvador Dışişleri Bakanı
  9. Lloyd Axworthy, Eski Kanada Dışişleri Bakanı
  10. Ali Babacan, Eski Türkiye Başbakan Yardımcısı
  11. Jan Peter Balkenende, Eski Hollanda Başbakanı
  12. Carol Bellamy, Eski Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF) Genel Başkanı
  13. Mohamed Benaissa, Eski Fas Dışişleri Bakanı
  14. Catherine Bertini, Eski Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı Direktörü
  15. Carl Bildt, Eski İsveç Başbakanı
  16. Julie Bishop, Eski Avustralya Dışişleri Bakanı
  17. Irina Bokova, Eski Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Başkanı
  18. Lakhdar Brahimi, Eski Cezayir Dışişleri Bakanı ve Birleşmiş Milletler Afganistan Özel Temsilcisi
  19. Gro Harlem Brundtland, Eski Norveç Başbakanı
  20. Laura Bush, Eski ABD First Lady’si
  21. Margaret Chan, Eski Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Başkanı
  22. Helen Clark, Eski Yeni Zelanda Başbakanı ve Eski Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Başkanı
  23. Joe Clark, Eski Kanada Başbakanı
  24. Sean Cleary, Namibya Genel Valilik Ofisi Baş Direktörü
  25. Hillary Rodham Clinton, Eski ABD Dışişleri Bakanı
  26. Kathleen Cravero, Eski UNDP Çatışma Önleme ve Kalkınmadan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı
  27. Staffan de Mistura, Eski Genel Sekreter Yardımcısı ve Birleşmiş Milletler Irak, Afganistan ve Suriye Özel Temsilcisi
  28. Isabel de Saint Malo, Eski Panama Başkan Yardımcısı
  29. Erik Derycke, Eski Belçika Dışişleri Bakanı
  30. Rut Diamint, Kabine Şefi ve Arjantin Savunma Bakanlığı Danışmanı
  31. Lamberto Dini, Eski İtalya Başbakanı
  32. Paula J. Dobriansky, Eski ABD Global İşlerden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı
  33. Alexander Downer, Eski Avustralya Dışişleri Bakanı
  34. Mikuláš Dzurinda, Eski Slovakya Başbakanı
  35. Jan Eliasson, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Eski İsveç Dışişleri Bakanı
  36. María Fernanda Espinosa, Eski Ekvador Dışişleri Bakanı ve Eski Ekvador Ulusal Savunma Bakanı
  37. Christiana Figueres, Eski Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Genel Sekreteri
  38. Joschka Fischer, Eski Almanya Dışişleri Bakanı ve Eski Almanya Başbakan Yardımcısı
  39. Louise Fréchette, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı
  40. Robert Gates, Eski ABD Savunma Bakanı
  41. Rose Gottemoeller, Eski NATO Genel Sekreteri
  42. Dalia Grybauskaitė, Eski Litvanya Cumhurbaşkanı
  43. Rebeca Grynspan, Ibero-Amerikan Devletler Teşkilatı Genel Sekreteri ve Eski Kosta Rika Başkan Yardımcısı
  44. Geeta Rao Gupta, Eski Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF) Genel Başkan Yardımcısı
  45. Stephen Hadley, Eski ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı
  46. Chuck Hagel, Eski ABD Savunma Bakanı
  47. Lord William Hague, Eski Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı
  48. Tarja Halonen, Eski Finlandiya Devlet Başkanı
  49. Ameerah Haq, Eski Saha Destek Departmanından Sorumlu Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı
  50. Stephen J. Harper, Eski Kanada Başbakanı
  51. Noeleen Heyzer, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı
  52. John Howard, Eski Avustralya Başbakanı
  53. Toomas Hendrik Ilves, Eski Estonya Cumhurbaşkanı
  54. Igor Ivanov, Eski Rusya Dışişleri Bakanı
  55. Atifete Jahjaga, Eski Kosova Cumhurbaşkanı
  56. Angelina Jolie, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Özel Temsilcisi
  57. Medhi Jomaa, Eski Tunus Başbakanı
  58. Ivo Josipović, Eski Hırvatistan Cumhurbaşkanı
  59. Marina Kaljurand, Eski Estonya Dışişleri Bakanı
  60. John Kerry, Eski ABD Dışişleri Bakanı
  61. Rima Khalaf, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Eski Birleşmiş Milletler Batı Asya Ekonomik ve Sosyal Komisyonu (ESWA) Başkanı
  62. Ban Ki-moon, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri
  63. Aleksander Kwaśniewski, Eski Polonya Cumhurbaşkanı
  64. Rachel Kyte, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Herkes için Sürdürülebilir Enerji Özel Temsilcisi
  65. Zlatko Lagumdžija, Eski Bosna Hersek Başbakanı
  66. Tzipi Livni, Eski İsrail Dışişleri Bakanı, Eski İsrail Başbakan Yardımcısı ve Eski İsrail Adalet Bakanı
  67. Jessie Rose Mabutas, Eski Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu Başkan Yardımcısı
  68. Peter MacKay, Eski Kanada Dışişleri Bakanı ve eski Kanada Ulusal Savunma Bakanı
  69. Susana Malcorra, Eski Arjantin Dışişleri Bakanı
  70. Purnima Mane, Eski Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Eski Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) Başkan Yardımcısı
  71. Mara Marinaki, Cinsiyet ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Kadınlar, Barış ve Güvenlik için aldığı 1325 Nolu Kararın Uygulanması konusunda Avrupa Birliği Dış İlişkiler Servisi (EEAS) Baş Danışmanı
  72. Cindy McCain, McCain Enstitüsü Mütevelli Heyeti Başkanı
  73. Sir Donald McKinnon, Eski Yeni Zelanda Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı
  74. Monica McWilliams, Eski Kuzey İrlanda İnsan Hakları Komisyonu Başkanı ve Kuzey İrlanda Hayırlı Cuma Barış Anlaşmasında İmza Sahibi.
  75. David Miliband, Eski Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı
  76. Laura Chinchilla Miranda, Eski Kosta Rika Cumhurbaşkanı
  77. Amr Moussa, Eski Arap Birliği Genel Sekreteri ve Eski Mısır Dışişleri Bakanı
  78. Marwan al-Muasher, Eski Ürdün Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı
  79. Roza Otunbayeva, Eski Kırgızistan Cumhurbaşkanı
  80. Ana Palacio, Eski İspanya Dışişleri Bakanı
  81. Leon Panetta, Eski ABD Savunma Bakanı
  82. George Papandreou, Eski Yunanistan Başbakanı
  83. Colin L. Powell, Eski ABD Dışişleri Bakanı ve Eski ABD Genelkurmay Başkanı
  84. Anders Fogh Rasmussen, Eski Danimarka Başbakanı ve Eski NATO Genel Sekreteri
  85. Òscar Ribas Reig, Eski Andorra Başbakanı
  86. Condoleezza Rice, Eski ABD Dışişleri Bakanı
  87. Malcolm Rifkind, Eski Birleşik Krallık İskoçya Bakanı, Eski Birleşik Krallık Savunma Bakanı ve Eski Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı
  88. Lord George Robertson, Eski NATO Genel Sekreteri ve Eski Birleşik Krallık Savunma Bakanı
  89. Mary Robinson, Eski İrlanda Cumhurbaşkanı
  90. Fatiha Serour, Birleşmiş Milletler Somali Özel Temsilcisi Yardımcısı
  91. Karin Sham Poo, Eski Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNİCEF) Genel Başkan Yardımcısı
  92. Natan Sharansky, Eski İsrail Başbakan Yardımcısı ve Eski Sovyetler Birliği’nde Siyasi Mahkûm
  93. Ellen Johnson Sirleaf, Eski Liberya Cumhurbaşkanı
  94. Gillian Sorensen, Eski Dış İlişkilerden Sorumlu Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı
  95. Cassam Uteem, Eski Mauritius Cumhurbaşkanı
  96. Jozias van Aartsen, Eski Amsterdam Belediye Başkanı ve Eski Hollanda Dışişleri Bakanı
  97. Hubert Védrine, Eski Fransa Dışişleri Bakanı
  98. Ann Veneman, Eski Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNİCEF) Genel Başkanı
  99. Melanne Verveer, Eski ABD Küresel Kadın Konuları Özel Yetkili Büyükelçisi
  100. Knut Vollebæk, Eski Norveç Dışişleri Bakanı
  101. Alexandr “Sasha” Vondra, Eski Çek Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı ve Eski Çek Cumhuriyeti Savunma Bakanı
  102. Margot Wallström, Eski İsveç Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı
  103. José Luis Rodríguez Zapatero, Eski İspanya Başbakanı
  104. Miomir Žužul, Eski Hırvatistan Dışişleri Bakanı