Nurcan DEMİRTAŞ-İSTANBUL() - WASHİNGTON Post yazarı, gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın Levent'teki Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'na 2 Ekim'de girdikten sonra kaybolmasıyla ilgili sır perdesi tam 18 gün sonra aralandı. 5 ay önce tanıştığı Türk nişanlısıyla evlenebilmek için gerekli evrakları almaya gittiği konsolosluk binasında 'sır' olan Cemal Kaşıkçı'nın öldüğünü Suudi Arabistan yönetimi 'gece yarısı' açıklamasıyla duyurdu. Halen cesedinin yeri bilinmeyen Kaşıkçı'nın kayboluşundan hemen sonra ortaya atılan öldürüldüğü iddialarını art arda yaptığı açıklamalarla 'şiddetle reddeden' Suudi Arabistan yönetimi, gazetecinin ölüm nedenini kavga sırasında yaşanan arbede olarak açıkladı. Gönül verdiği Türk kızıyla evlenebilmek için gerekli belgeleri almaya gittiği başkonsolosluk binasından bir daha çıkmayan Cemal Kaşıkçı'nın kaybolduğu günden öldüğü açıklandığı ana kadar geçen 18 günde Türkiye-Suudi Arabistan -ABD hattında yaşanılanlar; 28 EYLÜL 2018: Cemal Kaşıkçı, nişanlısı Hatice Cengiz ve Türk Arap Medya Derneği (TAM) Başkanı Turan Kışlakçı ile birlikte evlilik işlemleri için Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'na gitti. Konsolosluk yetkilileri evraklar hazırlanmadığı gerekçesiyle 'haftaya gel' dedi. 2 EKİM 2018: Kaşıkçı, saat 13.12'de nişanlısı Hatice Cengiz ile birlikte ikinci kez Suudi Arabistan İstanbul Başkonsolosluğu'na gitti. Nişanlısı dışarıda beklerken Kaşıkçı içeri girdi. Bir daha çıkmadı. Hatice Cengiz durumu polise bildirdi. 2 EKİM 2018: 28 Türk'e, diplomat toplantısı olduğu gerekçesiyle izin verildi. 4 Ekim'de ise başkonsolosluk çalışanlarının üzerine ses ve görüntü kaydeden kameralar takıldı. 6 EKİM 2018: İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı İrfan Fidan, olay günü soruşturma başlatıldığını ve derinleştirilerek devam ettiğini açıkladı. 6 EKİM 2018: 15 Suud'un 2 Ekim günü 2 uçakla İstanbul'a geldiği ve aynı gün ülkelerine döndükleri ortaya çıktı. 7 EKİM 2018: Suudi Arabistan İstanbul Başkonsolosluğu, Twitter hesabından, "Kaşıkçı'yla ilgili iddialar asılsız. Suudi yetkililerden oluşan güvenlik heyeti Kaşıkçı'nın kaybolmasıyla ilgili soruşturmalara katılmak için Türk tarafının rızasıyla İstanbul'a geldi" açıklaması yapıldı. 7 EKİM 2018- İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'ndan yapılan açıklamada, "Suudi Arabistan ülkesi vatandaşı Cemal Kaşıkçı'nın 02.10.2018 tarihinde saat 13.00'da gittiği aynı ülkenin İstanbul Başkonsolosluğu'nda alıkonulduğuna dair iddia ile ilgili olarak Cumhuriyet Başsavcılığımızca olay günü derhal soruşturma başlatılmış olup başlatılan soruşturma tüm boyutlarıyla derinleştirilerek devam etmektedir" denildi. 7 EKİM 2018: Bakırköy'de bir otel odasında ölen kişinin Cemal Kaşıkçı olabileceği iddiası ortaya atıldı. Ancak bu kişinin mide ameliyatı sonrası hayatını kaybeden bir başka Suud vatandaşı olduğu anlaşıldı. 7 EKİM 2018: Türk Arap Medya Derneği Başkanı Turan Kışlakçı, Cemal Kaşıkçı için,"Bize ulaşan bilgi, öldürüldüğü yönünde. Bu kesinleşti. Büyük ihtimalle bugün, yarın bütün detayları açıklanacak" dedi. SUUD YETKİLİLER, ÖLDÜRÜLDÜĞÜ İDDİASINI REDDETTİ 7 EKİM 2018: Suudi Arabistan İstanbul Başkonsolosluğu Twitter hesabından yeni bir açıklama yaparak, Kaşıkçı'nın öldürüldüğüne dair suçlamaları reddetti. Suudi yetkililerinden oluşan bir heyeti, soruşturmalara katılmak için Türk tarafının rızasıyla İstanbul'a geldiğini bildirdi. Açıklamada “Krallığın, nerede olurlarsa olsunlar vatandaşlarının güvenliği konusundaki üstün hassasiyeti ve özeni koruduğu" vurgulandı. 7 EKİM 2018: Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Beklentim hala iyi niyetli, inşallah arzu etmediğimiz bir durumla karşı karşıya kalmayız. Cumhurbaşkanı olarak takibindeyim, kovalıyorum, buradan çıkacak sonuç neyse onu da dünyaya bizler bildireceğiz. Büyükelçiliğe giriş çıkışlar hepsi inceleniyor. Süratle bir netice alalım istiyoruz" dedi. 2 JETLE 15 SUUD'UN GELDİĞİ ORTAYA ÇIKTI 8 EKİM 2018: Cemal Kaşıkçı'nın kaybolduğu gün Suudi Arabistan'dan Gulfstream 4 tipi HZ-SK1 ve HZ-SK2 kuyruk tescilli iki uçağın birer saat arayla Atatürk Havalimanı Genel Havacılık Terminali'ne iniş yaptığı ortaya çıktı. İlk uçağın Atatürk Havalimanı'nda bir saat kaldıktan sonra Suudi Arabistan'a havalandığı ikinci uçağın ise ilk uçağın inişinden bir saat sonra havalimanına indiği belirlendi. HZ- SK2 kuyruk tescilli uçağın da akşam saatlerinde İstanbul'dan ayrıldığı tespit edildi. 2 uçağın Riyad merkezli özel VIP uçuşları düzenleyen bir şirkete ait olduğu belirlendi. 8 EKİM 2018- Dünya basını Cemal Kaşıkçı ile ilgili iddiaların yer aldığı haberleri manşetlerine taşıdı. DIŞİŞLERİ, KONSOLOSLUKTA ARAMA YAPILACAĞINI DUYURDU 9 EKİM 2018:Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada "Soruşturma çerçevesinde konsolosluk binasında inceleme yapılacağı" duyuruldu. Yazılı açıklamada “Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesi uyarınca konsolosluk binalarının dokunulmazlığı bulunmakla birlikte, diplomatik misyon şefinin muvafakatiyle konsolosluk binasında ev sahibi ülke makamlarınca inceleme yapılabilmektedir. Suudi makamları işbirliğine açık olduklarını ve Başkonsolosluk binasında inceleme yapılabileceğini bildirmişlerdirö ifadeleri yer aldı. 9 EKİM 2018-:Suudi Arabistan'dan gelen yetkililer, başkonsolosluk binasında 2 saat görüşme yaptı. 9 EKİM 2018: İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Cemal Kaşıkçı soruşturmasında Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'ndaki adli işlemleri yürütmek üzere bir başsavcı vekili ve bir cumhuriyet savcısı görevlendirdi. 9 EKİM 2018: Başkonsolosluk binasına akşam saatlerinde ellerinde tamir çantası ile gelen 3 kişi bazı kapıların kilitlerini değiştirdi. 10EKİM 2018:Suudi Arabistan İstanbul Başkonsolosluğu'nun etrafındaki güvenlik kameraları polis tarafından incelemeye alındı. 10 EKİM 2918:Birleşik Krallık, Suudi Arabistan'dan Kaşıkçı'nın kaybolmasıyla ilgili acil yanıt istedi. Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el Cubeyr ile konuyu telefonda görüştü. Hunt, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan'ın İngiltere Büyükelçisi ile de konuyu görüşmek üzere bir araya geldiğini duyurdu. 10 EKİM 2018:ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert, "Konuyu takip ediyoruz. Başkan (Donald Trump) Suudilerle konuşacak. O görüşmenin önüne geçmek istemiyoruz" dedi. TRUMP: SONUNA KADAR TAKİPÇİSİ OLACAĞIZ 10 Ekim 2018: ABD Başkanı Dnald Trump, Cemal Kaşıkçı'nın ortadan kaybolmasıyla ilgili, Suudi Arabistan'dan en üst düzey yetkililerle konuştuğunu ve konunun sonuna kadar takipçisi olacaklarını söyledi. Kaşıkçı'dan bir daha haber alınamamasını 'korkunç bir durum' olarak niteleyen Trump, durumdan Suudi Arabistan'ı sorumlu tutup tutmadığı sorusuna "Kimse tam olarak neler olduğunu bilmiyor" diye karşılık verdi. Trump, Kaşıkçı'nın öldürülmüş olabileceği ihtimaliyle ilgili de "Elbetteki bu konudan endişe duyuyoruz. Kaşıkçı'nın evlenmeyi planladığı nişanlısı bize, bana ve eşime mektup yolladı. Kendisi ile bağlantı halindeyiz" dedi. Trump, Hatice Cengiz'in, Beyaz Saray'a davet edileceğini belirtti. PENCE:FBI UZMANLARI GÖNDEREBİLİRİZ 10 EKİM 2018: ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence de, Kaşıkçı soruşturmasında ABD'nin yardıma hazır olduğunu söyledi. Pence, İstanbul'daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'na FBI uzmanlarını gönderip-göndermeyeceği yönündeki soruya "'ABD'nin her şekilde yardıma hazır olduğunu düşünüyorum" cevabını verdi. 12 EKİM 2018: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Böyle bir hadiseyle ilgili sessiz kalmamız mümkün değil" dedi. 12 EKİM 2018: ABD Başkanı Donald Trump, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın kaybolması nedeniyle Suudi Arabistan'a silah satışını kısıtlamaya henüz hazır olmadığını söyledi. Beyaz Saray'da yaptığı açıklamada, "Bu kabul edilemez" diyen Trump, "Askeri teçhizata ve diğer şeylere 110 milyar dolar harcıyorlar ki, bu da iş sahası yaratıyor" dedi. BAŞKONSOLOSUN EVİNE GİZEMLİ ZİYARETÇİ 12 EKİM 2018: Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'nun rezidansına beyaz önlüklü bir kişi geldi. Konsolosluk aracından inen bu kişinin elinde bir çanta bulunduğu görüldü. Kim olduğu bilinmeyen kişi rezidansa girdi. 12 EKİM 2018: Suudi Arabistan'dan gelen 11 kişilik heyet, 4 araçla Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'na geldi. 12 EKİM 2018: Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'na ait twitter hesabından yapılan açıklamada, "Suudi Arabistan yetkili kaynağı, Kardeş Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı'nın Suudi Arabistan'ın Suudi vatandaşı Cemal b. Ahmet b. Hamza Kaşıkçı'nın İstanbul'da kaybolması ile ilgili gerçekleri ortaya çıkartmak amacıyla kurulmasını talep ettiği ve kardeş iki ülkenin uzmanlarını bir araya getirecek olan ortak çalışma grubunun oluşturmasını olumlu karşılamasından dolayı memnuniyet duymaktadır. Anılan kaynak bu olumlu adımı takdir ederek, söz konusu ortak çalışma grubunun yeteneğine ve üstleneceği görevi işbirliği içinde en iyi şekilde yerine getireceğine olan güvenin tam olduğunu ve ayrıca Suudi Arabistan'ın, nerede olursa olsun vatandaşlarının güvenliği ve selametini önemsediğini vurgulamaktadır" denildi. 13 EKİM 2018-Suudi heyetten yer alan görevliler bir kez daha konsolosluk binasına geldi. 13 EKİM 2018:Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Londra'da “Başsavcılığın ve uzmanların Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'na girme konusunda, Suudi Arabistan'ın iş birliği yapması gerekiyor. Soruşturmanın selameti ve her şeyin ortaya çıkması için bu konuda henüz bir iş birliği görmedik, bunu da görmek istiyoruz. Tüm dünya adeta bu olaya kilitlenmiş durumda " dedi. CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, SUUDİ KRALI SELMAN İLE TELEFONLA GÖRÜŞTÜ 14 EKİM 2018: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Suudi Arabistan Kralı Selman Bin Abdulaziz, telefonda görüştü. Görüşmede, olayın soruşturulması çerçevesinde ortak çalışma grubu oluşturulmasının önemi vurgulandı. 14 EKİM 2018: Trump'ın uyarıları sonrası Suudi Arabistan borsası yüzde 6.8 düştü 14 EKİM 2018: Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'ndan ellerinde 2 siyah çanta ve laptop bulunan 3 kişi konsolosluktan çıkarak sivil plakalı araçla bölgeden uzaklaştı. 3 kişinin ellerindeki çantada ne olduğunun sırrı çözülemedi. 15 EKİM 2018: İstanbul'da bulunan Suudi heyet, İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne gelerek bilgi aldı. KONSOLOSLUK BİNASINDAKİ ARAMA 9 SAAT SÜRDÜ 15 EKİM 2018: Suudi Arabistanlı ve Türk yetkililerden oluşan heyet, saat 17.50 'de Levent'teki başkonsolosluğa geldi. Saat 19.15'te ise inceleme yapacak Türk heyet başkonsolosluk binasına giriş yaptı. Olay yeri inceleme ekip aracı da Türk heyet ile birlikte başkonsolosluk binasına geldi. Olay yeri inceleme ekipleri, başkonsolosluk içinde ve bahçe ile çatıda arama inceleme yaptı. Ekipler "Luminol" diye adlandırılan özel ışıkla bina içerisinde DNA örneği ve kan izi aradı. Arama ve incelemeler kapsamında "Melo" isimli polis köpeği konsolosluğun bahçesinde dolaştırıldı. Olay Yeri İnceleme Şube Müdürlüğü ekipleri, konsoloslukta ve konsolosluğun bağlandığı kanalizasyonda da arama yaparak numune topladı. Polis ayrıca, konsolosluk binasının bahçesinden toprak numuneleri ile konsolosluk binasının çöplerini ve kutularını da incelemek üzere aldı. 19.15'te başlayan aramalar saat 04.25'te sona erdi. Beşiktaş Belediyesi'ne ait iki çöp toplama araçları da konsolosluktan polis eskortunda ayrıldı. 16 EKİM 2018: İstanbul Başkonsolosu Muhammed Uteybi'nin Atatürk Havalimanı'ndan kalkan Suudi Arabistan Havayolları'na ait uçakla Riyad'a gitti. İstanbul'a dönüş bileti de olan Uteybi, ülkesine gittikten hemen sonra görevden alındı. 17 EKİM 2018: ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Cemal Kaşıkçı olayını değerlendirmek üzere Türkiye'ye geldi. Pompeo, Esenboğa Havalimanı'nda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kabul edildi. Yaklaşık 40 dakika süren görüşmeye, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, MİT Müsteşarı Hakan Fidan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da katıldı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Pompeo daha sonra Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüştü. Çavuşoğlu, "Başkonsolosun rezidansında ve araçlarda arama yapılacak" dedi. 17 EKİM 2018: Başkonsolosluk konutunda saat 16.35 'de arama ve inceleme çalışmaları başlatıldı. İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele, Asayiş ve Olay Yeri İnceleme Şube Müdürlüklerine bağlı uzman personelin de yer aldığı aramalarda arkasında bir su motoru ve jeneratör bulunan bir itfaiye aracı da kullanıldı. Ekipler, konutun bahçesindeki su kuyusunda inceleme yaptı. Konutun üzerinde uçurulan olay yeri inceleme ekiplerine ait bir drone ile de aramalar gerçekleştirildi. Çalışmalar 9 saat sürdü. Elde edilen deliller Halkalı'daki Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğü'ne götürüldü. TRUMP: TÜRKİYE'DEN SES VE VİDEO KAYITLARINI İSTEDİK 17 EKİM 2018: ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye'den ses ve görüntü kayıtlarını istediklerini söyledi. Suudi Arabistan'ın Ortadoğu'da en iyi müttefiklerden biri olduğunu vurgulayan ve Suudi Arabistan'ın ABD'den aldığı mal ve askeri malzemelere ilişkin rakamları dile getiren Trump, "Suudi Arabistan'ı korumaya mı çalışıyorsunuz?" sorusuna "Ben hiçbir şeyi örtmeye çalışmıyorum. Ne olduğunu öğrenmeye çalışıyorum" karşılığını verdi. 18 EKİM 2018: Sosyal medyada paylaşılan ve kayıp gazeteci Cemal Kaşıkçı'ya ait olduğu belirtilen ceset fotoğraflarının gerçeği yansıtmadığı ortaya çıktı. 18 EKİM 2018: Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'nda ikinci kez arama çalışmaları yapıldı. Arama çalışmaları yaklaşık 5 saat sürdü. Konsolosluk binasında yapılan aramaların ardından delil torbalarının çıkarılışı sırasında, polis memurlarının üzerindeki kırmızı lekeler dikkat çekti. İlk olarak kan olarak değerlendirilen lekelerin, incelemelerde kullanılan kimyasal maddelerden kaynaklandığı öğrenildi. 18 EKİM 2018: Başkonsolosluk binası ve konutundaki arama ve incelemelere geç kalındığı iddiaları üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı yazılı bir açıklama yaparak, "Adli soruşturma, uluslararası hukuk/teamül, anlaşma ve sözleşme hükümlerine riayet edilerek titizlikle ve tüm boyutlarıyla yürütülmektedir" dedi. Açıklamada olay mahallinin diplomatik misyon temsilciliği olmasına vurgu yapıldı. TRUMP: KESİNLİKLE ÖLDÜ, BEDELİ AĞIR OLUR 18 EKİM 2018: ABD Başkanı Donald Trump, "Öyle görünüyor ki, Suudi yazar kesinlikle öldü" dedi. Trump, Kaşıkçı'nın ölümünden Suudi Kraliyet Ailesi'nin çıkması durumunda, bunun bedelinin ağır olacağını söyledi. 19 EKİM 2018: Soruşturma kapsamında Suudi Başkonsolosluğu'ndan 45 çalışan tanık sıfatıyla ifadeye çağrıldı. İlk olarak aralarında konsolosun makam şoförü de bulunan 20 çalışanın ifadesi alındı. 19 EKİM 2018: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suudi Arabistan Kralı Selman Bin Abdulaziz ile telefonda görüştü. Görüşmede, kayıp Gazeteci Cemal Kaşıkçı konusu ele alındı.Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Kral Selman, aynı konuyla ilgili olarak geçen Pazar akşamı da bir telefon görüşmesi gerçekleştirmişti. AÇIKLAMA GECE YARISI GELDİ 19 EKİM 2018: Suudi Arabistan yönetimi, Gazeteci ve Washington Post yazarı Cemal Kaşıkçı'nın, İstanbul'daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'nda çıkan arbede sonrası öldüğünü itiraf etti. Kraliyet savcılığından konuyla ilgili yapılan açıklamada, Gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın başkonsolosluğa girişinden sonra bir kişi ile sözlü tartışmaya başladığı daha sonra çıkan kavga sonucu Kaşıkçı'nın öldüğü savunuldu. Kaşıkçı'nın cesedine henüz ne olduğuna ilişkin bilgilere ise yer verilmedi. 19 EKİM 2018: Beyaz Saray da bir açıklama yaparak, Kaşıkçı'nın ailesi, nişanlısı ve dostlarına başsağlığı diledi. 19 EKİM 2018: Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan'ın açıklamalarının inandırıcı bulduğunu, konu ile ilgili olarak soruşturma konusunda ABD Kongresi ile çalışmayı sürdüreceğini söyledi. Trump, Suudi Arabistan'a "Bir takım yaptırımlar uygulanabileceğini ancak Suudilerle yapılan silah ve askeri malzeme satışı anlaşmasını korumak istediğini" söyledi. 19 EKİM 2018: BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, sözcüsü aracılığıyla yazılı açıklama yaptı. Kaşıkçı'nın ölümünden derin üzüntü duyduğunu bildiren Guterres'in suçluların sorumlu tutulması çağrısında bulunduğu ifade edildi. 20 EKİM 2018: Suudi Arabistan, Cemal Kaşıkçı'nın İstanbul Konsolosluğu'nda hayatını kaybetmesiyle ilişkili Veliaht Prens'e yakın 18 Suudi vatandaşının görevden alındığını ve tutuklandığını açıkladı. KUTU: TÜRK POLİSİ DNA NUMUNESİ ELDE ETTİ Başkonsoloslukta ve konsolosluk konurunda yapılan arama ve incelemelerde polis, DNA numuneleri elde etmeyi başardı: Polis DNA numunelerinde karşılaştırma yapabilmek için Hatice Cengiz'den nişanlısı Kaşıkçı'ya ait özel eşyaları istedi.