DOĞU kültüründe önemli bir yere sahip, kadınların mahreme karşı örtündüğü dış giysi olan ehram, modern hale getirilerek, dünyaya tanıtılıyor. Erzurum'un tescilli ürünü olan ehram; erkek- kadın kıyafetleri ile ayakkabı, çanta, kravat, kitap ayracı ve anahtarlık yapımında da kullanılmaya başlandı. Ehramı farklı kullanım alanlarına taşıyan Erzurum Aktif İş Kadınları Dostluk ve Dayanışma Derneği (ERAKDAY) Başkanı Hülya Saltuklu, "Bu yöresel dokumayı dünyaya tanıtacağız" dedi.
TÜYAP Anadolu Fuarları Anonim Şirketi, Erzurum Valiliği, Büyükşehir Belediyesi ve diğer kurumların desteğiyle coğrafi işaret belgeli 52 yöresel ürün, Erzurum Gıda ve Yöresel Lezzetler Fuarı'nda tanıtıldı. Aziziye Belediyesi'nin standındaki ehram, fuarı gezenlerin ilgi odağı oldu. Koyun yününden dokunan ve çeşitli nakış teknikleriyle süslenen ehramdan yapılan ayakkabı, cüzdan, kravat, ceket, masa örtüsü ve anahtarlık gibi birçok ürünün sergilendiği stant için mini defileler de düzenlendi.
'TESCİLLENEN 9'UNCU ÜRÜN OLDU'
Ehramın, giysi olarak bugün daha çok yaşlılar tarafından kullanıldığını anlatan Erzurum Aktif İş Kadınları Dostluk ve Dayanışma Derneği (ERAKDAY) Başkanı Hülya Saltuklu, şunları söyledi:
"Erzurum'da kadınlar dış giyimlerinde daha çok yenilikçi olmayı tercih ediyor. Bunun sonucu olarak da ehram kullanımı azalıyor. Bu kayboluşu ve etkileşimi engellemek toplumsal bir güç gerektirdiği için geleneksel giysilerimiz içine giren ehramı halkın benimsediği şekilde farklı kullanım alanlarına taşıyarak, yaşatmaya çalışıyoruz. Yöre halkının 'ihram' kelimesinden kendi şivesine uyarladığı 'ehram'; haram, haramlar, mahrem gibi Arapça kelimelerden türetilmiştir. 'Üzeri örten', 'setreden', 'kendini sakınan' manalarına gelmektedir. Kadınların doğal şartlara göre ve mahreme karşı örtündüğü dış giysi olan ehram; kadayıf dolması, Oltu cağ kebabı, İspir kuru fasulyesi, Erzurum civil peyniri, Hınıs fasulyesi, Karnavas dut pekmezi, Oltu Taşı, Erzurum küflü civil peynirinden sonra kent adına tescillenen 9'uncu ürün oldu. Coğrafik ürünü almakta Erzurum merkez Aziziye Belediyesi'nin büyük katkıları olmuştur."
'FİYATLAR, VERİLEN EMEĞE GÖRE ÇOK UCUZ'
Ehramın, tamamen koyun yönünden olan ve kimyasal madde kullanılmadan, doğal renkleriyle tezgahlarda dokunan el dokuması olduğunu hatırlatan Saltuklu şöyle konuştu:
"Ehram, malzeme ve işçilik olarak çeşitlilik arz etmektedir. Bu tür giysiler günümüzde özellikle Doğu'da kadınlar tarafından dış giysi olarak kullanılmaktadır. Ehram, özellikle Erzurum'da halkın geleneksel giysileri arasına girmiştir. Ehramın Erzurum'da ne zamandan beri kullanıldığı hakkında kesin bir tarih olmamakla birlikte ehram dokuyucuları ve yaşlılar, çarşaftan önce kullanılmaya başlandığını söylemektedirler. Bu da 18'inci yüzyıl sonlarını göstermektedir. Biz ehramı son zamanlarda kadınlarımız kullanmadığı için bu yöresel dokumayı değerlendirmek istedik. Tamamen üzerindeki desenlerle orijinal haliyle yeni tasarımlar yaparak ev aksesuarları, kadın erkek giyimleri, hediyelik eşyalar ve sağlık ürünlerinde de değerlendirip hediyelik eşya sektörüne girmeye çalıştık. Fiyatlar, verilen emeğe göre çok ucuz. İŞKUR ve Aziziye Halk Eğitim Merkezi ile ortaklaşa açılan kurslar sayesinde 300'e yakın genç kızımıza bunun dokunuşunu ve ürün tasarımlarını öğrettik ve meslek sahibi yaptık. Şu anda 20'ya yakın öğrenciyle de çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Ehramın bu ürünlerle tanınmasından dolayı coğrafi işaretimizi aldık."