ERZURUM'u doğal afetlerden koruması için 487 yıl önce Pir Ali Baba tarafından başlatılan 'Binbir Hatim’ geleneği, bu yıl kar yağışı altında başladı. Pir Ali Baba Türbesi'nde Kur'an okuyan atlı hafızlar, ardından kentte tur attı.
Merkez Palandöken ilçesine bağlı Dutçu köyündeki Pir Ali Baba'nın Türbesi'nde düzenlenen törene Vali Okay Memiş, Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, Müftü Hasan Hüsnü Sula ve çok sayıda davetli katıldı. Erzurum'da görevli hafızların Kur'an okumaya başladığı törende Müftü Hasan Hüsnü Sula da dua etti.
Her toplumun geleneği bulunduğu, Erzurum'un en güzel geleneklerinden birinin de Binbir Hatim olduğunu belirten Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, bugün sabah saatlerinde başlayan Kur'an okumanın bir ay süreceğini söyledi. 1500'lü yıllarda Pir Ali Baba tarafından başlatılan binbir hatimlerle şehrin savaş, afet, deprem, birtakım tabi olaylar karşısında manevi olarak korunmasının amaçlandığını anlatan Başkan Sekmen, "Pir Ali Baba böyle bir geleneği başlatmış, o gün bugün devam ediyor. Güzel geleneklerin devamının sağlanması, toplumun birlik, beraberliği için önemlidir. Biz de aynı yoldan giderek bu geleneğin devamını sağlamaya devam ediyoruz. Sadece 1900'lü yılların başında savaş, bir takım sıkıntılar sebebiyle sekteye uğramış olan binbir hatimler, il müftüsü Muhammed Sadık Solakzade Efendi'nin talimatıyla yeniden başlamış ve devam ediyor. Camilerde binlerce hatim okunuyor. Bizler de inanmış insanlar olarak Kur'an okumanın, öğrenmenin ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. Kur'an aklın ve bilimin ışığında bize yol gösteriyor" diye konuştu.
Pir Ali Baba'nın bir Anadolu alpereni olduğunu ifade eden Vali Okay Memiş ise, Anadolu'yu Türkleştiren, Müslümanlaştıran büyük alimlerden birisi olduğunu söyledi. Erzurum'daki binbir hatimleri Konya'daki Şeb-i Arus törenlerine benzeten Vali Memiş, şöyle konuştu:
"Binbir hatimler bizim için çok önemli bir gelenek. 1500'lü yıllarda Pir Ali Baba Hazretleri öncülüğünde doğal afetlerden korunmak maksadıyla başlatılan hatim ve duaların devamını biz çok değerli ve önemli buluyoruz. Dinimizin ilk emri de oku. Kur'an okumak bir şifa. Kur'an okumanın en güzel tarafı esaslarını anlayarak okumak çok önemli ve değerli. Bendeniz de buna gayret ediyorum. Esaslarına mümkün olduğu kadar uymaya çalışıyoruz, eksiklerimiz var, Allah günahlarımızı affeylesin. Bendeniz Giresun'un Piraziz ilçesindenim. Piraziz'de aynı şekilde soyumuzun dedeleri Güvenç Abdal var. Onlar da Anadolu alperenleri. Karadeniz bölgesini Türkleştirip, İslamlaştıran büyüklerden. Pir Ali Baba'yla aynı dönemde yaşamışlar. Bu büyüklerimiz zorbalıkla, zulmederek değil, imanla, akılla, adaletle bu memlekete hakim olmuşlar. Allah hepsinden razı olsun. Erzurum hakikaten Pir Ali Baba, İbrahim Hakkı, Alvarlı Efe hazretleriyle, Nene Hatun, Kara Fatmaları ile, din görevlilerimizle örnek bir vilayet. Allah hepsinden razı olsun. Okunan hatimleri Allah kabul eylesin."
Konuşmaların ardından Pir Ali Baba Türbesi'nin bulunduğu tepede Kur'an okumaya başlayan atlı 4 hafız, tören alanına indi. Tarihi geleneği başlatan hafızlar, protokolün tören alanından ayrılmasıyla ellerindeki Kur'an-ı Kerim'leri okuyarak, şehri dolaşmaya başladı.
Erzurum'da 487'ici kez başlatılan 'Binbir Hatim' geleneğiyle merkez ilçeler Aziziye, Palandöken ve Yakutiye'deki camilerde Kur'an okunacak. 'Binbir Hatim' geleneği; Ocak 2020'de Ulu Cami'de okunacak hatim duasıyla sona erecek.
GELENEĞİ PİR ALİ BABA BAŞLATTI
Pir Ali Baba'nın, 1500'lü yıllarda yaşadığı tahmin diliyor. Pir Ali Baba'nın yaşadığı dönem Yavuz Sultan Selim ve oğlu Kanuni Sultan Süleyman'ın Osmanlı padişahı olduğu yıllardır. Bu dönem Osmanlı Devleti'nin yükselme ve gelişme yıllarıdır. Bu yıllar aynı zamanda ilim, sanat ve edebiyat alanında büyük gelişmelerin olduğu ve bugüne kadar gelen kalıcı eserlerin ortaya çıktığı yıllardır. Bu ortamda yetişen Pir Ali Baba, alim olup, o devrin büyük zenginlerindendir. Düzcü köyünde mutasarrıflık yapan Ali Baba, "Eğer her yıl 'binbir hatim' okursanız, Allahü Teala bu memleketi hususiyetle zelzeleden korur" diyerek maliki bulunduğu 8 köyden 4'ünün gelirini tamamen Erzurum'da yılda bir defa okunmasını ihdas ettiği 'Binbir Hatim'lere vakfetmiş ve bu hatimler o günden sonra Erzurum'da sürekli okutularak, Birinci Dünya Savaşı yıllarına kadar devam etmiştir. O yıllarda meydana gelen bazı aksamalarla okutulamayan binbir hatimler, bir süre sonra Erzurum Müftüsü Hacı Muhammed Sadık Solakzade ve o zamanın Erzurum milletvekillerinden Mühirzade Asım Efendi ile Zihni Bey tarafından yeniden okutulmasının temini için Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ten izin aldırılarak, yeniden başlatılıp, devam etmiş ve bugüne kadar gelmiştir.