Ersin ERCAN-Cenk TOPCU/ZONGULDAK, () - TORBA Yasa ile maden işçilerine en az asgari ücretin iki katı ücret ödenmesi zorunluluğunu getirilmesi, yer altında haftalık çalışma süresinin 45 saatten 36 saate indirilmesi nedeniyle Zonguldak'ta üretimi durduran 22 özel maden şirketi sahibi toplantı yaptı. Tonu 150 liraya satılan kömürün maliyetinin yeni yasayla 210 liraya çıkacağını savunan maden şirketi sahipleri, çözüm bulunmazsa 4 bin 200 işçinin işsiz kalacağını, 'maden kenti' Zonguldak'ın da 'balıkçı kasabası' olacağını söyledi.
Ticaret ve Sanayi Odası'nda yapılan toplantının ardından kendisi de maden şirketi sahibi olan Başkan Salih Demir, şirket sahipleri adına açıklama yaptı. Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Salih Demir, 1074 lira olan bir işçinin maliyetinin yeni yasa ile 2 bin 214 liraya, usta işçi maliyetinin de 2 bin 200 liradan 3 bin 141 liraya çıktığını, işçilik maliyetlerinde yüzde 50'den fazla artış meydana geldiğini söyledi. Demir, daha önce 140 lira olan 1 ton kömürün üretim maliyetinin yeni yasa ile 210 liraya çıktığını da kaydetti.
Hiç bir maden sahibinin 150 liradan sattığı kömürü 210 liraya üretip, aradaki farkı cebinden ödeyemeyeceğini vurgulayan Demir, bugünkü kömür satış fiyatlarında üretimi sürdüremeyeceklerini söyledi.
"3-5 KİŞİ İLE OCAKLARI AYAKTA TUTACAĞIZ"
İşçiye para, devlete sigorta primi, rödevans bedeli ödemekten yana olduklarını belirten Demir, şöyle konuştu:
"Ancak bugünkü kömür satış fiyatlarında bunun mümkün olmadığı gerçek. Yurt dışından gelen ithal kömürün ucuz olması bizim kömürümüzün fiyatını da ucuzlatıyor. Bugünkü kömür satış şartlarında ve yasanın getirdiği yeni maliyetlerle birlikte kömür üretmemiz mümkün değil. Satamayacağımız kömürü üretip de stoklamanın anlamı yok. Üretimi durdurduk. Bugün hukukçularımız çalışıyor. İşçilerin çıkışını verme noktasına gelmek zorunda kalacağız. 4 bin 200'e yakın işçinin bugün çıkışının verileceği gözüküyor. Bu kesin değil ama kesin olacak gibi de gözüküyor. Haftaya pazartesi gününe kadar ocaklarımızı ayakta tutmak için 3- 5 kişi bekletiyoruz. Pazartesi gününe kadar çözüm önerisi olursa devam edeceğiz, olmazsa yine ocakları ayakta tutmak için 3-5 kişi çalıştıracağız, geri kalan işçileri işe çağırmayacağız."
"KAÇAKÇILIK YÜZDE 500-600 ARTAR"
Çözüm bulunmazsa kentte kaçak kömür ocaklarının yüzde 500-600 oranında artacağını, buna paralel iş kazalarının da artacağına işaret eden Demir, ayrıca bu durumun göçü de tetikleyeceğini söyledi. Demir, sözlerini şöyle sürdürdü:
"4 bin 200 civarında işçi Soma gibi yerlerde iş bulur. Çünkü Soma'da formül başka. Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) kömürü ürettiriyor, parasını işçilik olarak ödüyor. Oradaki firmaların kömür satma yetkisi yok. Şimdi bu yasa ile gelen ek maliyetleri de TKİ bunlara ödemek zorunda. İşçilerimiz oralarda çalışabilir. Ama Zonguldak'tan 4 bin 500 işçi göç etmiş olur. Başka şehirlerde Zonguldaklılar ilçeleri kurulur. Zonguldak da balıkçı kasabasına döner."
"DEVLET KÖMÜRÜ BİZDEN ALSIN"
Türkiye Taşkömürü Kurumu'na (TTK) ödenen rödevansın kaldırılması, işletmecilerin kendi sahalarının ruhsatlarının verilmesi, SGK priminin 6'ncı Bölge statüsü gibi uygulanıp SGK priminin alınmaması, iş güvenliği tesis ve tesisatı için harcanan paranın yüzde 50'sine teşvik verilmesi gibi taleplerine 5-6 yıldır devlet büyükleri tarafından sıcak bakılmadığına dikkat çeken Demir, bu konuda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı'nın kendilerine randevu bile vermediğini söyledi.
Bu taleplerinin kabul edilmeyeceğini anladıklarını belirten Demir, yeni önerilerini açıkladı. Devletin, ürettiği kömürün maliyetinin yarı fiyatına kendilerinden kömür almasını isteyen Demir, şöyle dedi:
"Özel sektör madenciliğinin, enerji üretiminin devam etmesi, rödevans ödemelerinin devam etmesi, devlete vergi ödemelerinin devam etmesi isteniyorsa TKİ modeline göre devlet bizden kömürü satın alsın. TTK 1 kalori kömürü kaça mal ediyorsa, onun yarı fiyatına bizden alsın. Biz de kömür üretimimizi 2 katına çıkaralım. İşçi sayımızı 2 katına çıkaralım. Vergiler, SGK primini iki katına çıkaralım. Devlet, TTK'nın yer altındaki kömürü çıkarması için 640 milyon karma bütçeden veriyor. Yeni yasa ve biz rödevans ödemediğimiz zaman TTK'nın zararı önümüzdeki yıl 750 milyona yaklaşacak. Devlet, TTK'yı 750 milyon lira sübvanse ediyor. Biz, 'bizi de sübvanse etsin' demiyoruz. Kömürü yarı fiyatına bizden alsın. Saha sahipleri, işçiler rahat rahat çalışsın. İşçimize asgari ücretin iki katını, hatta daha fazlasını veririz o zaman."
FOTOĞRAFLI
