Ancak bakir bir yatırım alanı olan İran, bu yönüyle bütün ülkelerin radarına girerek Türkiye’ye rakip olarak öne çıkabilir

Fırsat kapısı açıldı dev rakip uyandı

Batılı devletler ile İran arasında varılan anlaşma, Türk İş dünyasında heyecan yarattı. İran’ın, nükleer enerjiyi barışçıl amaçlarla kullanmayı taahhüt etmesiyle, bu ülkeye yönelik ambargonun kalkacak olması, ticaret ve yatırımlarda adeta patlamaya yol açacak. Türkiye bu süreçte yakın komşuluk avantajını değerlendirme arayışında olurken, 80 milyonluk dev ve bakir bir pazar olan İran, dünyadaki büyük yatırımları çekerek Türkiye’ye rakip olabilecek.

‘Petrol için son derece önemli’

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da anlaşma ve olası sonuçlarına ilişkin olarak söyledi:

“İran ile nükleer anlaşmayı son derece olumlu bir gelişme olarak görüyorum, nihayetlendiğinde etkisi ortaya çıkacaktır. İran’da yatırıma dönüşmeyen birçok kalem vardı onların da önü açılmış olacak. İran’ın kabiliyetlerini, öncelikle bölge daha sonra da dünya için sunmak dünyadaki petrol fiyatları açısından da son derece önemli olacaktır.”

BAKAN 'ÇOK İYİ HABER' DEDİ

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Twitter hesabından, “İran nükleer anlaşması Türk ekonomisi için çok iyi bir haber, iki ülke arasındaki ticaret ve yatırımları artıracaktır” diye yazdı.

RIZA ESER / Türkiye-İran İş Konsayi Başkanı

‘30 milyar dolarlık hedefin önü açıldı’
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-İran İş Konseyi Başkanı Rıza Eser, “Anlaşma daha yeni. Ambargonun kalkması zaman alacaktır. İlişkilerin ileri gitmesi ve ticari hacmin artması iki ülke için de iyi. Bankacılıkta sıkıntılar yaşamıştık. Türkiye ambargo zamanında İran’ın yanında yer aldığı için Türkiye’ye önem verecektir. 2016 için 30 milyar dolarlık ihracat hedefimiz var. Gıda, kimyasal, enerji ve otomotivde canlanma olur. Petrolde zaten olumlu haber geldi. Petrol fiyatları indi. İran enerjide söz sahibi bir ülke. Ben umutluyum. Enerji ve petrol tesislerinde önemli yatırımlar var.”

İBRAHİM ÇAĞLAR / İstanbul Tic. Odası Başkanı

‘Ticaret yapmak için Lobiler yarışacak ’

“Karar İran için olduğu kadar, Türkiye için de tarihi öneme sahip. 80 milyonluk İran nüfusunun 3’te biri ile dil sorunu yaşamadan ticaret yapabiliyoruz. Kapı komşumuza geçtiğimiz yıl yaptığımız ihracat 4 milyar dolar bile değil. Nükleer müzakerelerde uzlaşma sağlanmasının ardından Avrupa ülkeleri ve özellikle Çin İran’da lobi yarışına girecek. Başka bir deyişle, barış ortamı İran’a yatırımcı akınına neden olacak. Haliyle bu yatırım akınında Türk girişimcileri de dost ülke İran’ın yanında bulunacak. Yeni iş fırsatlarını birlikte geliştireceğiz. Rüzgar iki ülke lehine esiyor.”

ERDAL BAHÇIVAN / İSO Başkanı

‘Birçok sektör için fırsatlar sunacak’

“İran’a uygulanan ambargoların kalkmaya başlayacak olmasıyla birlikte ikili ticari ilişkilerimiz yeni bir ivme kazanacaktır. Bu anlaşma öncesi özel sektörümüz uygulanan ambargolar nedeniyle İran’la ekonomik ilişkilerde tereddüt ve korkular yaşamaktaydı. İran büyük nüfusu ve pazarıyla dayanıklı tüketim malları başta olmak üzere Türkiye’ye birçok sektör için yeni fırsatlar sunacak. Bu anlaşmayla dünya enerji fiyatları da olumlu bir seyir izlemeye devam edecek. Sınır ticaretimizin canlanmaya başlayacak olması Doğu sınırlarımızdaki yöre insanının hayatına olumlu katkı yapacak.”

MEHMET BÜYÜKEKŞİ / TİM Başkanı

‘Bölge ticaretine pozitif yansıyacak’

“Anlaşmayla İran’a yaptırımların kalkmasının, İran Riyali’nin istikrara kavuşmasını ve İran’ın uluslararası bankacılık sistemine entegrasyonunu kolaylaştıracağına inanıyoruz. Bu gelişmenin İran ile ticaretimizi önümüzdeki dönemde olumlu etkilemesini bekliyoruz. İran’ın zenginleşmesini ve dolayısıyla bölgede tüketimin artmasını sağlayacak gelişmeler, ihracat potansiyelimiz için büyük önem taşıyor. İran’ın dünya ile bütünleşmesi ve bölgede siyasal risklerin azalması, tüm bölgeye yatırımların artmasını sağlayacağı için Türkiye bu süreçten hem yatırım hem de ticaret anlamında pozitif etkilenecektir.”

TARKAN KADOOĞLU / TÜRKONFED Başkanı

‘Bu karar bölgede dengeleri değiştirir’

“Nükleer anlaşma sağlanması bölgemizde ve dünyada jeostratejik ve ekonomik anlamda dengeleri değiştirecek. Anlaşma Türkiye ile İran arasında birçok siyasi ve ekonomik fırsat içeriyor. Önemli rezervlere sahip İran petrol ve doğalgazı, Türkiye üzerinden Avrupa’ya aktarılabilir. Demir çelikten, kimya, turizm, bankacılık, ulaştırma, otomotiv yan sanayine kadar birçok sektörde pazarın genişlemesi söz konusu. Ambargoların kalkması Türkiye’nin ve İran’ın sınır illerindeki ticarete de olumlu yansıyacak. Komşu bölgelerimiz için turizmden, gıda ticaretine kadar yeni fırsatlar doğabilir.”

TİMUR BAYINDIR / TUROB Başkanı

‘Turist sayısında da önemli artış olacak’

“Yaptırımların hafiflemesi turizmi daha da rahatlatacak. İran turizmde bizim için çok önemli bir pazar. Bir dönem bu ülkeden gelen turist sayısı 2 milyona dayanmıştı. 2014 yılında 1 milyon 590 bin İranlı turist geldi. Bu yıl ilk beş ayda Türkiye’ye gelen turist sayısında yüzde 1.2’lik düşüşe rağmen İran pazarında yüzde 6.3 artış yaşandı ve 5 ayda İranlı turist sayısı 656 bin kişi oldu.

İranlılar alışveriş turizminde de en fazla gelir bırakan turist grupları arasında yer alıyor. Türkiye’de yaptığı alışveriş sonrasında en fazla vergi iadesini yine İranlılar alıyor.”